Het 80/20-principe
Het 80/20-principe in het kort:
In sommige situaties is 80% van de uitkomsten het gevolg van 20% van de oorzaken.
- delen:
Een hulpmiddel om doelgericht te werk te gaan is het 80/20-principe. Uit de FUZZY-methode bleek al dat HVO-Querido soms werkt met doelen die out-of-the-box en zelfs onrealistisch lijken. Een hulpmiddel om tot zo’n creatieve doelstelling te komen is het 80/20-principe. Het 80/20-principe is bedacht door de Italiaanse econoom Virgilio
Pareto in het begin van de 20e eeuw. Het is veralgemeniseerd door de Amerikaan Joseph Juran. Die laatste stelde dat in sommige situaties 80% van de uitkomsten het gevolg zijn van 20% van de oorzaken. Hiervoor is geen wetenschappelijk bewijs. Het is wel een feit dat in sommige situaties een klein deel van de oorzaken zorg draagt voor een
groot deel van de gevolgen. Door die situaties te herkennen kan een relatief kleine ingreep (op de 20% van oorzaken) invloed hebben op een groot deel van de gevolgen (80%).
Voorbeeld:
wat veroorzaakt overlast?
Er komen bijvoorbeeld veel klachten van de buren van een bepaalde klant bij de woningcorporatie over onder andere luid geschreeuw en gelal in de avond en de nacht. Een huisuitzetting dreigt. De woonbegeleider praat met de klant over de overlast. Ze gaan met een bosje bloemen langs bij een paar buren om verontschuldigingen aan te bieden. In en rond het huis hangen ze briefjes op met: Denk aan de buren en praat zacht. Dat was aanpak 1: veel aandacht voor allerlei mogelijke oorzaken en gevolgen. Nu de aanpak volgens het 80/20-principe. De woonbegeleider zoekt naar de oorzaak van de klachten. Het volgende blijkt: de meeste klachten komen als een bepaalde vriend op bezoek is, een blonde man van 48 die rookt als een ketter. ’s Avonds laat, als beide mannen een paar halve liters naar binnen hebben geslagen, staan de bewoner en zijn bezoeker regelmatig in de tuin om te voorkomen dat het huis een rookhol wordt. Ze praten en discussiëren, te luidruchtig soms. Woonbegeleider en klant spreken af om deze rookmomentjes voortaan in het schuurtje te laten plaatsvinden, met de deur dicht. Deze oplossing is in lijn met het 80/20-principe: door een klein deel van de oorzaken aan te pakken is een groot deel van de gevolgen verholpen. De aanpak toont vertrouwen. Slechts de rookmomentjes zijn niet zo handig, voor de rest gaat het eigenlijk prima!
Het 80/20-principe tussen
medewerkers
Ook in de aansturing en hulp tussen medewerkers onderling is het 80/20-principe een hulpmiddel. Stel: een vrouw van 35 uit een van de teams organiseert een feest voor haar collega’s. Ze bespreekt een zaaltje in Amsterdam-Zuid, koopt gekleurde slingers bij de Action en zet een boodschappendag vlak voor het feest in haar agenda. Ze vraagt haar manager een speech te houden. Dan gaat het mis. Een week voor het feest krijgt de vrouw zware buikgriep. Ze kan het huis niet meer uit. De paniek die ontstaat is te begrijpen. Kan het feest nu nog wel doorgaan? Haar teamgenoten hebben weinig tijd, maar helpen in ieder geval met het belangrijkste. Ze doen op de donderdagochtend met zijn vijven boodschappen bij de Albert Heijn. Met deze relatief kleine ingreep blijkt het feest door te kunnen gaan. De focus blijft liggen op datgene wat goed gaat. De vrouw met buikgriep heeft een geslaagd feest georganiseerd, ondanks haar ziekte.
Gevolgtrekkingen van het 80/20-principe
Een kleine ingreep, zoals roken in het schuurtje, zorgt voor grote gevolgen. De klachten nemen met 80% af. In dit geval was dat afdoende. Als de woonbegeleider die laatste 20% klachten ook nog wil laten afnemen, moet de betrokkene flink aan de bak. In het voorbeeld was dat niet nodig, maar in sommige gevallen wel. Het volgende voorbeeld laat dat zien.
De laatste 20% juist wel aanpakken
Stel dat de overheid met 20% van een denkbare inspanning ervoor zorgt dat het onderwijssysteem, het zorgstelsel en de arbeidsmarkt werken voor 80% van de bevolking. De meeste mensen zullen tevreden zijn. Naar analogie van het voorbeeld van roken in het schuurtje zou dit betekenen: opgelost. Het tevreden stellen van de laatste 20% van de bevolking zou een vervijfvoudiging van inzet aan inspanning (en geld) betekenen. Die laatste 20% zijn nog altijd 3,5 miljoen mensen. Zij hebben misschien wat meer of juist wat minder intelligentie, extreem veel of extreem weinig fantasie of heel veel dan wel heel weinig concentratievermogen. Voor hen werken de instrumenten van de samenleving wat minder goed. Veel klanten van HVO-Querido zitten in die 20%. Maar het gaat hier wel om mensen, die recht hebben op een gelijkwaardige behandeling. Naar de mening van HVO-Querido is het in dit geval wél goed om die vervijfvoudiging van inspanning te doen om ook de laatste 20% te helpen. Discus doet dit door maatwerk te leveren dat aansluit bij de bijzondere situatie van de klant. Zo is het 80/20-principe ook voor HVO-Querido als geheel een hulpmiddel bij het stellen van doelen en het bepalen van de koers.
Het 80/20-principe & sollicitaties
Een team binnen HVO-Querido nodigt sollicitanten uit. De verlegen vrouwen in het team zijn heel sterk in een specifiek onderdeel van begeleiding, namelijk optreden als conflictvermijder. Deze stijl van optreden verklaart een groot deel van het succes van het team (80%). Om 100% succesvol te zijn zouden ze ook alle andere begeleidingsstijlen moeten gaan beheersen of nog 24 mensen moeten aannemen met een andere stijl. Dat is in dit geval niet realistisch. Het is beter om te blijven focussen op die specifieke stijl en zelfs klanten te zoeken die daarbij aansluiten.